Paplašinātā meklēšana

‡ aĩtẽ̦ns Siuxt n. Fil. mat. 65, ein noch nicht erwachsenes Schaf od. eine solche Ziege.

Avots: EH I, 5

‡ akmintē̦ns, Demin. zu akmins, ein Steinchen: akmintē̦nus mazus lasām pa upi Auleja.

Avots: EH I, 66

čakstē̦ns, das Junge eines Würgers.

Avots: ME I, 401

čirgatē̦ns, ein Eidechsenkind Etn. IV, 12 [aus Stürzenhof].

Avots: ME I, 414

čurkstẽ̦ns, eine junge Schwalbe.

Avots: ME I, 422

dze̦ltēns (unter dze̦lte̦ns): auch (mit e̦lˆ) Nötk., (mit e̦lˆ ² ) Lesten n. FBR. XV; 22, Frauenb., Kal.

Avots: EH I, 353

‡ guõtẽ̦ns Siuxt, ein weniger als 2 Jahre altes Kalb: kam divi gadi, tā ir tele: mazāks ir guotēniņš.

Avots: EH I, 424

‡ kàpustē̦ns ² Lubn., Deminuüvform zu ‡ kàpusts ² , der Kohl.

Avots: EH I, 602

‡ ķĩvitē̦ns Siuxt, ein Kiebitzjunges.

Avots: EH I, 707

kur̃tẽ̦ns, ein junger Windhund RA.

Avots: ME II, 326

leĩtē̦ns, ‡

4) ein aus Litauen importiertes Schwein
Siuxt.

Avots: EH I, 731

leĩtẽ̦ns,

1) [lḕite̦ns ² Mar.], ein kleiner, junger Litauer:
krievēniņus, leitēniņus same̦tam Daugavā BWp. 1371;

[2) lèite̦ns ^2, jem., der sich wie ein Litauer benimmt oder kleidet
Mar.];

3) ein grosser Knabe, der noch ohne Hosen umhergeht
Stockm. n. Etn. IV, 130.

Avots: ME II, 446, 447

[le̦ñte̦ns "ein Schemel (suôls)" Rutzau; zu lente II.]

Avots: ME II, 451

[līmē̦tē̦ns (?) Bers., = lĩme̦ns: stuops ir līmē̦tē̦ns; nach einer anderen Person aus Bers. lĩme̦te̦ns.]

Avots: ME II, 489

màitẽ̦ns Smitt., maitiņš Lub., das Aas, ein Schimpfwort: ak tu maitē̦ns! Ezerietis.

Avots: ME II, 552

màtē̦ns ² : auch (mit ã ) Nötk.

Avots: EH I, 794

[màtē̦ns ² Stelph., mãte̦ns (wohl mit e, aus ē̦) Pussen, Usmaiten, Gr. - Rönnen, eine Koseform für mãte.]

Avots: ME II, 589

meîtẽ̦ns: tik jaunam meite̦nam BW. 2895, 2; Demin. nom. plur. meiteniņi BW. 32767.

Avots: EH I, 796

‡ negañtē̦ns, ein Unartiger, Unbändiger: mazuo negante̦nu ne˙viens nevar valdīt AP. n. Katrē̦ns Kaudz. Jaunie mērn. laiki IV, 30.

Avots: EH II, 12

pagastẽ̦ns, pagastniẽks, ein Mitglied des pagasts, ein zum pagasts Gehöriger: sāka te̦kalēt muižas ļaudis, te̦kalēja arī pagastē̦ni Purap. par ieme̦slu bij vājais veselības stāvuoklis un saduršanās ar pagastē̦niem Purap. tur pa lielākai tiesai apmetās viņa pagastnieki A. XVII, 97.

Avots: ME III, 28

‡ pulˆkstê̦ns ² Gipken n. FBR. XIII, 73, (mit ul) Perkunen n. FBR. XVIII, 124, = pùlkstenis 1 (und 2?).

Avots: EH II, 324

‡ rûgtē̦ns Auleja, etwas Bitteres.

Avots: EH II, 387

‡ sâpultē̦ns Auleja, ein kleines Geschwür (Deminutivform zu sâpulis).

Avots: EH XVI, 472

sātē̦ns (unter sãtans): ein Schimpfname (mit ã) Siuxt.

Avots: EH XVI, 473

‡ šķìrzatē̦ns ² Lub., ein Eidechsenjunges.

Avots: EH II, 638

sklim̃stê̦ns, ein Stück: gaļas sklimstē̦ns Rutzau. Vgl. klimšķis und li. sklimstai "Stücke geronnenen Blutes" Geitler Lit. Stud. 109.

Avots: ME II, 883

sutē̦ns U., ein geschmeidiger Stock zum Prügeln; zu suta.

Avots: ME III, 1127

tḕns ² , -s (unter tēne), ‡

2) = tēne 3 Sonnaxt (neben tēne).

Avots: EH II, 677

‡ I tḕ̦ns C., N.-Peb.,

1) ein sehr abgemagerter Mensch;

2) durchsichtiges Zeug
(drāna). Zu tēne.

Avots: EH II, 677

‡ II tē̦ns Warkl. "mierīgs": t. laiks, ūdens.

Avots: EH II, 677

‡ vistē̦ns Lubn., (mit ẽ̦) Siuxt, ein (weibliches Siuxt) Keuchel.

Avots: EH II, 790

žagatē̦ns, eine kleine (junge) Elster Pas. VI, 305: nuo tā kraukļa gulējuma vārnai mazi žagatē̦ni BW. 34880.

Avots: ME IV, 787

‡ zebiekstẽ̦ns AP., Delle Neg. nieks 29, ein Wieseljunges.

Avots: EH II, 803

znuotē̦ns,

1) "znuota dē̦ls" (mit ùo ² ) Vīt.;

2) "mazs, niecīgs znuots" Nötk. (mit uõ und ũ, ); Deminutiv zu znuõts Rutzau (mit uõ ), kosend, aber geringschätzig ) Blieden.

Avots: ME IV, 748

pìeplakt, sich (an etwas) audrücken, sich zusammendrücken, zusammenkauern: stiprais spiež nespēcīguo pieplakt pie zemes. kas tur tāļumā paceļas, pie pašas debess malas pieplacis? Vēr. II, 1289. jumti kâ pieplakuši zem mīkstās sniega kārtas Vēr. II, 527. kad liesma drusku pieplaka, baltas plēnes nāca zemē Vēr. I, 1156. luopiņi trīsē̦dami piepluok Vēr. II, 1397. - Refl. -tiês, platt auf piẽpeši, pìepêši ² Kr., pìepèši ² Adsel, piẽpêši, piepieši MSiI., piẽpeži, piẽpêži C., N.-Peb., Lis., Behnen, Bauske, Ahs., Wandsen, plötzlich; sehr eilig U.: pe̦lus, kuo viesulis piepeši izputina Glück Hiob 21, 18. piepeži viens nuo viņiem ieteicies... LP. VII, 892. Älter ist wohl die Aussprache mit š, vgl. piepētība, piepētīgs und pēši ( s˙dies); zum ž aus š s. Le. Gr. § 119a. Ursprünglich also etwa wie la. appetēns -hinstrebend, losgehend auf, woraus "eilig"; das kurze e kann entweder (z. B. in Ruj. und Salis) aus ē gekürzt sein, oder aber die alte Wurzelkürze fortsetzen; im letztem Falle könnte das ē aus pēši bezogen sein. die Erde fallen L. Subst. pìeplakums, die Plattheit, Plattgedrückfheit: zemes pieplakums MWM. IX, 373.

Avots: ME III, 279, 280

tēne,

1) ein dünnes, zartes Häutchen (z. B. auf der Oberfläche einer Flüssigkeit)
Meselau, Vīt., (têne) Saikava, Stockm., (tène ² ) Bers., Kl., Lis., Meiran, Ogershof, Tirs., Warkl., (tèņa) Jürg., (tēņa) N.-Peb.; ein dünnes Häutchen über dem Auge Vīt., (tènis ² ) Golg., (tèns ² , -s) Meiran, Saikava, (tḕnš) AP., N.-Peb., Demin. tḕntiņa ² Meiran; die Epidermis (tēns, -s) Sessw.: putrai uzrāvusēs tēne Tirs. debesis pārvilkušās kâ ar tēni ebenda. nuokautam baruoklim izņe̦mtiem taukiem apkārt ir tēne Bers. man tēns aiziet acij priekšā, vaira nevaru redzēt Saikava. manas acis gaišas tiek, kad tu nuo viņām tēņu rauj Austriņš. ap sirdi viņam apvilkās kâ le̦dus tēne Blaum. kad zupa atdziēst, tai pārve̦lkas tēņa AP. linu mārkam pa vasaru virsū uzaug tēņa jēb tēņš N.-Peb. uz pļavas palika tikai sīks miglas sudrabs kâ caurstaruots teņš Zalktis v. J. 1908, № 3, S. 42;

2) tēņš Ramkau "eine Augenkrankheit, wobei der entzündete Augapfel sich mit einem Häutchen überzieht";

3) tènis ² Golg., *tēnes (erschlossen aus tienes) Mar., Hautausschlag bei Kindern. Vielleicht zur Wurzel von
tiêvs; zur Länge des Wurzelvokals vgl. ai. tāna-ḥ "Faden" und zur Bed. von tē̦ņa 1 und tēņe 3 - li. tãnas "Geschwulst".

Avots: ME IV, 172